VÓ KHUYA

VÓ KHUYA...

VÓ KHUYA. Hôm nay nước lặng, trăng sáng, vó khuya đi cất tép đêm. Con sông chảy ngang cánh đồng sau lưng nhà, chỉ cách một đoạn đường. Bàn chân trần lướt trên bờ cỏ mát rượi, gió nhè nhẹ từ sông phả vào mang theo mùi nước tanh tanh, mùi lúa thơm ngan ngát và mùi đất ruộng ngai ngái, ngây ngất cả lồng ngực nhỏ và nhẹ bẫng gánh vó trên vai.

Dòng sông lờ mờ trong bóng tối nhá nhem, sóng lăn tăn, trăng còn chưa lên. Những chiếc vó được rải đều men theo bờ nước. Mùi cám rang thơm ngầy ngậy, ngọt ngào theo bàn tay cô bé bay vào trong vó. Những mẻ vó đầu tiên đã được cất lên, bàn tay nhỏ nhẹ nhàng níu cây sào dài từ từ nhấc vó lên mặt nước. Biết bao nhiêu là sung sướng oà theo tiếng giãy lách tách của những con tép sông mập mạp trắng trong trạt kín như dát sao trên mặt vó. Những con cá nhỏ tung mình cuống cuồng tìm lối thoát, những chú cua chạy vòng quanh, đôi khi có cả những con rắn nước chạy loằng ngoằng trong vó. Cái rổ đựng tép hơi đằm tay thì trăng lên rực rỡ, ánh trăng lấp loáng theo làn nước lăn tăn. Về đêm gió đồng mạnh dần thổi bay làn tóc rối. Trăng lên, là lúc vó bắt đầu reo vui với tiếng lạch xạch của những chú tôm càng đi ăn đêm bị quyến rũ bởi mùi thính mà lỡ bước sa chân. Mãi mãi, có lẽ chẳng bao giờ quên được cảm giác sung sướng dâng lên tràn ngập khi cái vó đang từ từ nhô lên khỏi mặt nước là đã thấy bao nhiêu chú tôm bật càng tanh tách. Sóng liu diu, ánh trăng vỡ ra theo dòng chảy toé xuống mặt nước, và nụ cười thầm đọng trên môi...

Cuộc đời, có bao nhiêu những giờ phút đợi chờ. Nhưng mấy ai có những giây phút đợi chờ như cô gái nhỏ? Một mình trong bóng trăng khuya tĩnh lặng, chờ đến lượt nhấc vó lên để lắng nghe những tiếng lạch xạch trĩu tay, để nhoẻn cười vui sướng khi rổ tôm tép nặng dần. Một mình lót sào ngồi bên bờ sông, gió hây hẩy mơn trên gò má, mắt đăm đắm ngắm dòng sông, vô tư lự chẳng chút muộn phiền... Xung quanh chỉ có bóng tối, ánh trăng, gió đồng và nước chảy liu diu...sao nhớ hoài không dứt...??

VÓ KHUYA. Hình như là mùa lúa ngậm đòng. Nước lúp xúp ngang bắp chân trong những ruộng lúa xanh rì. Anh trai bảo hôm nay mang vó đi cất tôm đồng. Tiện thể anh đặt ít rọ cá rô. Mỗi cái rọ bằng bắp chân anh thả vào một dúm mậm thóc ngâm có mùi thôi thối, cài rọ vào những rãnh nước vắt giữa ruộng và sông. Ngày mai, ra nhấc rọ sẽ thấy chật ních những chú cá rô béo vàng hứa hẹn những bát canh rau cải vàng ngậy trứng ngọt lừ. Anh bảo, hôm nay nước chảy xiết đừng đặt vó ở sông. Anh kiếm những khoảng trống trong ruộng lúa đặt chen cái vó vào. Chật chội, cái vó hơi rúm ró, nhưng chỉ một thoáng nhấc vó lên đã xao xác những chú tôm đồng chắc nịch nâu nâu. Hai anh em cứ mải miết đi khắp bờ ruộng này đến bờ ruộng khác. Khi tôm đã ngớt dần, vó đặt lâu hơn một chút, anh rủ em lên bờ đê rút trộm đống rạ nhà ai để đốt nướng tôm. Có hôm, tôm nướng chưa kịp trôi khỏi cổ thì ông cụ nhà ven đê phát hiện lửa cháy liền lao ra chửi bới om sòm “quân nào đốt rạ nhà ông”. Đến giờ, cô em gái vẫn còn nhớ cảm giác trống ngực đập thình thịch sợ hết hồn chạy trối chết lao vèo xuống con hào ven bờ đê để trốn. Mắt he hé nhòm lên chờ ông cụ đi khuất mới dám mò lên bờ. Thế mà xuống đến bờ ruộng, hai anh em đã vừa cười hi hí vừa nhấc vó tôm.

Tối muộn, anh vác vó, em cắp cái rổ nặng trĩu về nhà. Mẹ dọn cho mâm cơm có đĩa tép rang với khế và bát canh rau đay ngọt đậm sao mà ngon thế. Trong ánh trăng lãng đãng mát rượi, cô gái ngồi xấp xỏa trên hiên nhà, ăn hết bát này đến bát khác mà chẳng biết no. Ngước mắt nhìn hàng cau tỏa bóng, lá vỗ lao xao, tưởng như hạnh phúc chỉ đơn giản là cuộc sống thanh bình như thế ….

VÓ KHUYA. Hôm nay vó khuya không đi cất tép đêm. Hè đã đến. Cô bé trả sách trả vở trả bút trả mực cho trường cho lớp. Những nhành hoa phượng cháy, những tiếng ve râm ran từ sáng đến tối khuya, những chùm vải thiều đỏ rực…giờ đây sẽ cùng cô bé và đứa bạn gái hàng xóm lang thang với gánh vó bất kể lúc nào trong ngày. Chẳng hề quan tâm đến mớ tóc vàng nắng và làn da đen nhẻm đi mỗi ngày, hai cô gái nhỏ lần mò hết ao này đến chuôm kia, hết mương này đến rạch nọ, cất vó tôm. Cô bạn hàng xóm ngày nào giờ đã theo chồng về Hải phòng sinh sống, có khi nào nhớ lại những sáng những trưa chúng mình ngồi trên bờ ao dưới những bụi tre già lá khô rụng đầy mặt đất êm ái như tấm thảm mà đánh chuyền đánh chắt trong lúc chờ cất vó …

Cái mốt cái mai

Con trai cái hến

Con nhện chăng tơ

Quả mơ quả mận

Cái cận lên bàn hai

Hai chúng tôi

Hai chúng nó

Hai con chó

Hai con mèo….

Tiếng hát ngân nga có còn theo bạn vào những giấc ngủ oi nồng nơi phố xá chật hẹp nghẹt khói xăng? Bạn có còn nhớ cây sắn tàu đầy quả đỏ ngọt lịm cong cong vươn mình ra bờ ao? Bạn có còn nhớ những cánh chuồn ớt đỏ chói đậu trên gọng vó của chúng mình, hai cô bé say đắm ngắm nhìn chẳng dám nhấc vó lên vì sợ chuồn bay đi mất. Đến lúc chuồn bay, nhấc vó lên thì tôm tép ăn sạch cám đã bỏ đi hết mất rồi, vó chỉ còn lèo tèo vài chú cá nhi đồng. Chuồn chuồn ơi, tuổi thơ ơi…

Bây giờ, bao năm rồi, cuộc đời đã đem mình đi tới biết bao nhiêu vùng quê trên khắp đất nước. Đi qua mỗi con sông, con suối, mỗi vùng nông thôn thanh bình với bao nhiêu ruộng đồng trù phú xanh tươi, ….mình đều cố đưa mắt kiếm tìm bóng vó tôm quen thuộc mà sao chẳng thấy…Thuốc sâu, thuốc diệt cỏ, …và biết bao nhiêu chất thải độc hại khác đã giết chết hết cá tôm rồi???

Những vuông màn bé nhỏ mà chứa đựng cả một trời thương nhớ tuổi thơ mãi mãi sẽ chỉ còn là KÝ ỨC ….? VÓ KHUYA...

(Nguồn: https://www.facebook.com/ha.nguyenthithanh.758?fref=hovercard- 15/01/2016)